Burak
New member
Çöktürmek Ne Demek? TDK Anlamı ve Kullanım Alanları
Çöktürmek kelimesi, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından belirlenen anlamlarıyla Türkçe’de sıklıkla kullanılan fiillerden biridir. Farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyan bu kelime, hem bilimsel hem de günlük konuşma dilinde yer bulmaktadır. İşte çöktürmek kelimesinin detaylı anlamları, kullanım alanları ve bu bağlamda sıkça sorulan soruların cevapları.
Çöktürmek TDK'ya Göre Ne Demek?
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "çöktürmek" kelimesinin temel anlamı şudur:
1. **Katı bir maddenin sıvı içinde dibe çökmesini sağlamak.**
2. **Bir şeyi çöküntü haline getirmek, çökmesini sağlamak.**
Bu anlamlar hem kimya, biyoloji gibi bilimsel alanlarda hem de mecazi anlamlarda kullanılmaktadır.
Çöktürmek Kelimesinin Kullanım Alanları
1. **Bilimsel Bağlamda Kullanımı:**
Çöktürmek terimi özellikle kimya alanında, bir çözeltideki katı maddelerin çökeltilmesi için kullanılır. Bu işlem "çökelek" veya "çökeltme" olarak da bilinir. Örneğin:
- Tuzlu suyun ısıtılması sonucu tuzun çöktürülmesi.
- Kimyasal bir reaksiyonda bir maddenin katı olarak ayrıştırılması.
2. **Mecazi Kullanım:**
Çöktürmek kelimesi günlük hayatta metaforik bir anlamda, bir şeyin dayanıklılığını azaltmak ya da onu işlevsiz hale getirmek anlamında kullanılır. Örneğin:
- “Yoğun stres, çalışanı çöktürdü.”
- “Ağır yük, masanın ayaklarını çöktürdü.”
3. **Mimarlık ve İnşaat Bağlamında:**
İnşaat sektöründe çöktürmek, yapıların kontrollü şekilde çökertilmesi ya da zemindeki yer değiştirme işlemleri anlamında kullanılır.
Çöktürmek Kelimesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. **"Çöktürmek" ve "Çökmek" Aynı Anlamda mı Kullanılır?**
Hayır, çöktürmek ve çökmek farklı anlamlar taşır. Çöktürmek, bir başkasının ya da bir etkenin çökme işlemini gerçekleştirmesi anlamına gelir. Çökmek ise bir şeyin kendi kendine ya da dış etkiler nedeniyle çökme durumunu ifade eder.
Örnek:
- Çöktürmek: “Kimyasal maddeyi sıvıya ekleyerek tuzu çöktürdüler.”
- Çökmek: “Yoğun kar yağışı nedeniyle çatı çöktü.”
2. **Çöktürmek Kelimesi Hangi Eylemleri Tanımlamak İçin Kullanılır?**
Çöktürmek, hem fiziksel hem de soyut anlamda çeşitli eylemleri tanımlamak için kullanılabilir.
- Fiziksel: Toprağı çöktürmek, bir maddeyi çöktürmek.
- Soyut: Psikolojik olarak birini çöktürmek, bir sistemin çökmesini sağlamak.
3. **Çöktürme İşlemi Kimyada Nasıl Yapılır?**
Kimyada çöktürme işlemi, genellikle bir çözeltiye bir başka madde eklenerek çözeltinin içindeki bileşenlerden birinin katı halde dibe çökmesini sağlamaktır. Bu işlem, su arıtma, ilaç üretimi ve laboratuvar analizleri gibi pek çok alanda uygulanır.
Örnek:
- “Kalsiyum hidroksit eklenerek çözeltiye kireçtaşı çöktürüldü.”
4. **Çöktürmek Kelimesi Günlük Hayatta Nasıl Kullanılır?**
Günlük dilde çöktürmek, genellikle bir durumun veya kişinin fiziksel ya da ruhsal açıdan zayıflatılmasını ifade eder.
Örnek:
- “Yoğun çalışma temposu ekibi çöktürdü.”
- “Ağır yük, kamyonun şasisini çöktürdü.”
5. **Mimari Yapılarda Çöktürme İşlemi Nedir?**
Çöktürmek, bina yıkımı ya da temel çalışmaları sırasında kullanılan tekniklerden biridir. Örneğin, hasarlı bir yapının güvenli şekilde çöktürülmesi için kontrollü patlama yöntemleri uygulanır.
Çöktürmek Kelimesinin Eş Anlamlıları
Çöktürmek kelimesinin eş anlamlıları şunlardır:
- Çökelmek (maddeler için).
- Yıkmak (mecazi ve mimari anlamda).
- Zayıflatmak (soyut anlamda).
Çöktürmek Kelimesi ile İlgili Örnek Cümleler
1. Fiziksel anlamda:
- “Reaktöre eklenen madde, tuzların hızla çöktürülmesine neden oldu.”
2. Soyut anlamda:
- “Sürekli eleştiriler, onu manevi olarak çöktürdü.”
3. Mimari bağlamda:
- “Eski bina, kontrollü bir şekilde çöktürüldü.”
Sonuç
Çöktürmek kelimesi, Türkçe’de hem bilimsel hem de günlük anlamda önemli bir yer tutmaktadır. TDK’nın tanımladığı çerçevede, çöktürmek; bir maddenin çökmesini sağlamak veya bir durumu çökertmek gibi anlamlarda kullanılır. Bu kelime, zengin kullanım alanları ve çeşitli bağlamlarıyla Türk dilinde önemli bir işlev görmektedir.
Çöktürmek kelimesi, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından belirlenen anlamlarıyla Türkçe’de sıklıkla kullanılan fiillerden biridir. Farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyan bu kelime, hem bilimsel hem de günlük konuşma dilinde yer bulmaktadır. İşte çöktürmek kelimesinin detaylı anlamları, kullanım alanları ve bu bağlamda sıkça sorulan soruların cevapları.
Çöktürmek TDK'ya Göre Ne Demek?
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "çöktürmek" kelimesinin temel anlamı şudur:
1. **Katı bir maddenin sıvı içinde dibe çökmesini sağlamak.**
2. **Bir şeyi çöküntü haline getirmek, çökmesini sağlamak.**
Bu anlamlar hem kimya, biyoloji gibi bilimsel alanlarda hem de mecazi anlamlarda kullanılmaktadır.
Çöktürmek Kelimesinin Kullanım Alanları
1. **Bilimsel Bağlamda Kullanımı:**
Çöktürmek terimi özellikle kimya alanında, bir çözeltideki katı maddelerin çökeltilmesi için kullanılır. Bu işlem "çökelek" veya "çökeltme" olarak da bilinir. Örneğin:
- Tuzlu suyun ısıtılması sonucu tuzun çöktürülmesi.
- Kimyasal bir reaksiyonda bir maddenin katı olarak ayrıştırılması.
2. **Mecazi Kullanım:**
Çöktürmek kelimesi günlük hayatta metaforik bir anlamda, bir şeyin dayanıklılığını azaltmak ya da onu işlevsiz hale getirmek anlamında kullanılır. Örneğin:
- “Yoğun stres, çalışanı çöktürdü.”
- “Ağır yük, masanın ayaklarını çöktürdü.”
3. **Mimarlık ve İnşaat Bağlamında:**
İnşaat sektöründe çöktürmek, yapıların kontrollü şekilde çökertilmesi ya da zemindeki yer değiştirme işlemleri anlamında kullanılır.
Çöktürmek Kelimesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. **"Çöktürmek" ve "Çökmek" Aynı Anlamda mı Kullanılır?**
Hayır, çöktürmek ve çökmek farklı anlamlar taşır. Çöktürmek, bir başkasının ya da bir etkenin çökme işlemini gerçekleştirmesi anlamına gelir. Çökmek ise bir şeyin kendi kendine ya da dış etkiler nedeniyle çökme durumunu ifade eder.
Örnek:
- Çöktürmek: “Kimyasal maddeyi sıvıya ekleyerek tuzu çöktürdüler.”
- Çökmek: “Yoğun kar yağışı nedeniyle çatı çöktü.”
2. **Çöktürmek Kelimesi Hangi Eylemleri Tanımlamak İçin Kullanılır?**
Çöktürmek, hem fiziksel hem de soyut anlamda çeşitli eylemleri tanımlamak için kullanılabilir.
- Fiziksel: Toprağı çöktürmek, bir maddeyi çöktürmek.
- Soyut: Psikolojik olarak birini çöktürmek, bir sistemin çökmesini sağlamak.
3. **Çöktürme İşlemi Kimyada Nasıl Yapılır?**
Kimyada çöktürme işlemi, genellikle bir çözeltiye bir başka madde eklenerek çözeltinin içindeki bileşenlerden birinin katı halde dibe çökmesini sağlamaktır. Bu işlem, su arıtma, ilaç üretimi ve laboratuvar analizleri gibi pek çok alanda uygulanır.
Örnek:
- “Kalsiyum hidroksit eklenerek çözeltiye kireçtaşı çöktürüldü.”
4. **Çöktürmek Kelimesi Günlük Hayatta Nasıl Kullanılır?**
Günlük dilde çöktürmek, genellikle bir durumun veya kişinin fiziksel ya da ruhsal açıdan zayıflatılmasını ifade eder.
Örnek:
- “Yoğun çalışma temposu ekibi çöktürdü.”
- “Ağır yük, kamyonun şasisini çöktürdü.”
5. **Mimari Yapılarda Çöktürme İşlemi Nedir?**
Çöktürmek, bina yıkımı ya da temel çalışmaları sırasında kullanılan tekniklerden biridir. Örneğin, hasarlı bir yapının güvenli şekilde çöktürülmesi için kontrollü patlama yöntemleri uygulanır.
Çöktürmek Kelimesinin Eş Anlamlıları
Çöktürmek kelimesinin eş anlamlıları şunlardır:
- Çökelmek (maddeler için).
- Yıkmak (mecazi ve mimari anlamda).
- Zayıflatmak (soyut anlamda).
Çöktürmek Kelimesi ile İlgili Örnek Cümleler
1. Fiziksel anlamda:
- “Reaktöre eklenen madde, tuzların hızla çöktürülmesine neden oldu.”
2. Soyut anlamda:
- “Sürekli eleştiriler, onu manevi olarak çöktürdü.”
3. Mimari bağlamda:
- “Eski bina, kontrollü bir şekilde çöktürüldü.”
Sonuç
Çöktürmek kelimesi, Türkçe’de hem bilimsel hem de günlük anlamda önemli bir yer tutmaktadır. TDK’nın tanımladığı çerçevede, çöktürmek; bir maddenin çökmesini sağlamak veya bir durumu çökertmek gibi anlamlarda kullanılır. Bu kelime, zengin kullanım alanları ve çeşitli bağlamlarıyla Türk dilinde önemli bir işlev görmektedir.